Door coronajaar eerdere vrijval FOR toegestaan?
Een collega van u vroeg zich af of hij vanwege de coronacrisis de opgebouwde fiscale oudedagsreserve niet eerder mocht laten vrijvallen. Een begrijpelijke vraag, maar helaas … Wanneer kan de FOR wel vrijvallen?
Lezersvraag. Een abonnee vroeg zich af of een ondernemer bij een geringe winst door toedoen van de coronacrisis de oudedagsreserve (gedeeltelijk) vrijwillig kon laten vrijvallen om zo gebruik te kunnen maken van de ondernemersfaciliteiten die door de geringe winst niet volledig benut konden worden. Wij zetten het voor u op een rijtje.
Oudedagsreserve
Als u IB-ondernemer bent en voldoet aan het urencriterium en in het begin van het kalenderjaar nog niet de AOW-gerechtigde leeftijd (2022: 66 jaar en zeven maanden) heeft bereikt, dan kunt u voor het belastingjaar 2022 een fiscale oudedagsreserve (FOR) vormen. Zo heeft u ieder jaar de keuze om wel of niet te doteren.
Voordeel, maar ook nadeel. Door het vormen van een FOR vermindert u uw winst over het desbetreffende jaar, waardoor u minder belasting betaalt. Het belangrijkste voordeel van de FOR is het uitstel van belastingbetaling. Dat levert een rente- en liquiditeitsvoordeel op. Een ander voordeel kan zijn dat, als u afrekent nadat u de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt, u in een lager belastingtarief valt. Let op. Omdat u niet verplicht bent om het gereserveerde ook daadwerkelijk opzij te zetten, kan het zijn dat u op het moment dat de FOR vrijvalt, geen liquide middelen heeft om de verschuldigde belasting over de vrijgevallen FOR af te tikken.
Hoeveel toevoegen? Voor het jaar 2022 mag u 9,44% van uw fiscale winst reserveren tot een maximum van € 9.632. U mag jaarlijks bepalen of u een toevoeging doet of niet. Hierbij mag de FOR door de toevoeging niet boven het ondernemingsvermogen uitkomen. Let op. Heeft u pensioenpremie betaald die u al van de winst heeft afgetrokken, dan moet u de betaalde pensioenpremie van de FOR aftrekken.
Wanneer verplichte vrijval? Een vrijval van de FOR heeft een hogere winst tot gevolg. Als het bedrag van de FOR hoger is dan het ondernemingsvermogen en er is sprake van één van de hiernavolgende situaties, dan valt het gedeelte wat boven het ondernemingsvermogen uitkomt verplicht vrij.
- U heeft in het kalenderjaar de onderneming geheel of gedeeltelijk gestaakt.
- U heeft op 1 januari van het kalenderjaar de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt.
- U heeft in het desbetreffende kalenderjaar en in het voorafgaande kalenderjaar niet aan het urencriterium voldaan.
Versoepeling urencriterium door corona. Het urencriterium is in verband met de coronacrisis versoepeld. Als IB-ondernemer mag u voor de periode 1 januari 2021 tot en met 30 juni 2021 ervan uitgaan dat u 24 uur per week aan uw onderneming heeft besteed, ook als u deze uren niet aan uw onderneming heeft besteed. Hetzelfde geldt voor de periode 1 maart 2020 tot en met 30 september 2020. Bent u een seizoensgebonden ondernemer, dan mag u uitgaan van het aantal uren dat u in de periode 1 januari 2019 tot en met 30 juni 2019 aan uw onderneming heeft besteed. Voor de periode 1 maart 2020 tot en met 30 september 2020 was dit 1 maart 2019 tot en met 30 september 2019.
Wanneer vrijwillige vrijval?
Een vrijwillige afname van de FOR is alleen mogelijk voor maximaal het bedrag waarvoor u een lijfrente koopt voor een inkomensvoorziening. Het bedrag waarmee de FOR afneemt, is winst. Hier staat tegenover een even grote premieaftrek door de storting van de lijfrente, waardoor u per saldo over de vrijval geen belasting hoeft te betalen.
U kunt de oudedagsreserve niet zomaar vrijwillig laten vrijvallen. Ook niet door corona. Tegenover de vrijval moet een aankoop van een lijfrente staan voor een inkomensvoorziening. Aftrekbare premie valt dan weg tegen de belaste vrijval van de FOR.